2024

Unha das facultades que ten a Axencia Tributaria para asegurar o correcto cumprimento das obrigas fiscais, consiste en obter información financeira, tal como se establece no artigo 93 da lei Xeral Tributaria (LGT).

O 18 de novembro publicouse o Observatorio de Marxes Empresariais (OME) con datos ata o terceiro trimestre.

Unha das cuestións que suscita a aproximación aos distintos supostos de responsabilidade tributaria que recollen os artigos 42 e 43 da Lei Xeral Tributaria é o da súa natureza e, concretamente, se deben cualificarse como sancións e, en consecuencia, aplicarselles as normas propias do réxime sancionador e as súas garantías.

Nas últimas semanas publicáronse dúas estatísticas que explotan a información fiscal sobre a renda persoal desde a dimensión municipal.

O traslado da mal chamada “planificación fiscal agresiva” desde a fase liquidatoria á fase recadadora que tivo lugar nos últimos anos caracterizouse, entre outras condutas, pola situación por parte dos debedores dos seus bens e dereitos de contido económico noutras xurisdicións fiscais distintas daquelas en que se xera a débeda tributaria, como estratexia principal para obstaculizar as actuacións de embargo.

Nos primeiros días de setembro publicouse a Estatística dos declarantes do Imposto sobre o Patrimonio correspondente ao exercicio 2022.

Unha vez presentadas as declaracións anuais tanto do IRPF coma do Imposto sobre Sociedades, empézase a dispor da primeira información sobre a evolución dos resultados empresariais en 2023 a partir das contas das empresas.

Recentemente publicouse a Estatística de declarantes do IRPF  do exercicio 2022. Hai que lembrar que esta estatística se ofrece no seu actual formato desde 2003, pero tamén están dispoñibles en formato electrónico as publicacións orixinais dos anos anteriores (1992-2002), o que permite ter unha perspectiva temporal de 30 anos do imposto.

O 29 de maio publicouse no BOE a Resolución do 13 de maio de 2024, da Dirección Xeral da Axencia Estatal de Administración Tributaria, pola que se establece o procedemento para efectuar telematicamente o embargo de créditos derivados do cobramento mediante terminais punto de venda (de agora en diante, TPV) en entidades de crédito e provedores de servizos de pagamento.

A importancia da información para os avances tecnolóxicos dos últimos anos e os desafíos que comporta para a privacidade das persoas, converteu ao dereito á protección de datos persoais nun dos protagonistas estrela dos conflitos xurídicos que están xurdindo arredor das novas tecnoloxías, ata o punto de ser cualificado nalgúns foros como o dereito fundamental do século XXI.

Algúns contribuíntes presentan a declaración do Imposto sobre a Renda das Persoas Físicas con erros de importe non moi elevado, cuxa emenda pode ser realizada polo propio contribuínte de maneira voluntaria, sen que se inicie ningún procedemento de comprobación por parte da AEAT, a través do novo servizo de "Complementaria Calculada" do IRPF do exercicio 2023.

Cando a Administración tributaria, no exercicio das competencias que ten legalmente atribuídas, acorda como medida preventiva o precinto dunha caixa de seguridade, resulta relativamente frecuente a alegación referida á vulneración do dereito á intimidade recoñecida no artigo 18.1 da Constitución Española.

Dentro do conxunto de información que forman as estatísticas tributarias cubrindo os máis variados aspectos, as empresas persoais (os autónomos) pódense analizar con gran detalle a través da estatística de Rendementos de actividades económicas. Esta publicación aproveita a información que estes empresarios facilitan nas súas declaracións anuais do Imposto sobre a Renda das Persoas Físicas. A información económica e fiscal propia da declaración, canda as súas características persoais, permite dar unha visión completa deste tipo de empresas. A última información publicada corresponde ao exercicio 2021 (a próxima publicación está prevista para novembro deste ano 2024).

As estatísticas tributarias que se foron publicando nas últimas semanas pechan os datos do primeiro trimestre do ano e permiten facer unha primeira valoración da evolución da economía nese período. O conxunto de gráficos que acompañan estas liñas ilustran os principais resultados.

Atendendo ás demandas dos contribuíntes, ofrécese un novo servizo na sede electrónica da AEAT coa finalidade de facilitar e axilizar a realización de determinados trámites nos procedementos de sancións tributarias e nos de recargas e xuros de mora por presentación de autoliquidacións fóra de prazo.

As competencias da Unidade Central de Coordinación en materia de Delitos contra a Facenda Pública (UCCDHP) encóntranse detalladas no apartado TRES.1 da Resolución do 24 de marzo de 1992, da AEAT, sobre organización e atribución de funcións á inspección dos tributos no ámbito da competencia do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria:

No plan estratéxico da Axencia Tributaria 2024-2027, dentro dos seus eixes vertebradores, xunto á asistencia ao contribuínte, as actuacións preventivas e a estratexia de comunicación aparece, como non podía ser doutro xeito, o control da fraude.

Nos últimos anos asistimos a numerosas situacións de excepcionalidade. Entre as máis salientables, polos seus efectos máis globais e xeneralizados, encontramos a pandemia ocasionada polo virus Covid-19 no ano 2020 e a Guerra de Ucraína, tras a súa invasión por parte de Rusia, o 24 de febreiro de 2022.

O Real decreto 117/2024, do 30 de xaneiro (BOE 31 de xaneiro de 2024), no punto tres da súa disposición final segunda, modificou o artigo 9 do Regulamento Xeral de Recadación posibilitando que tanto as entidades de pagamento coma as entidades de diñeiro electrónico poidan acceder á condición de colaboradoras na xestión recadadora estatal e, incluso, a unha eventual prestación do servizo de caixa nas Delegacións da Axencia Estatal de Administración  Tributaria (AEAT) e nas aduanas, que ata agora estaba reservada ás entidades de crédito (Bancos, Caixas de Aforros e Cooperativas de Crédito).

O 23 de marzo de 2021 o Tribunal Supremo ditou dúas sentenzas (recursos de casación números 3688/2019 e 5270/2019), en que concluíu que a comprobación dos requisitos para a aplicación de réximes tributarios especiais debía realizarse, necesariamente, polos órganos competentes, a través do procedemento inspector.

O xoves 25 de abril publicouse o Informe Anual de Recadación Tributaria de 2023.

A Axencia Tributaria ten establecidos como obxectivos estratéxicos fundamentais e permanentes desde a súa creación tanto a prevención coma a loita contra a fraude fiscal.

Con anterioridade ao sistema de pensións da Seguridade Social vixente na actualidade, a previsión social no noso país estaba organizada a través de diversas mutualidades con diferente natureza. En síntese, mutualidades laborais (entidades xestoras da Seguridade Social), mutualidades substitutivas das entidades xestoras da Seguridade Social e mutualidades complementarias á Seguridade Social.

O marco normativo delimitador da competencia territorial na Inspección Tributaria vén delimitado pola Lei 58/2003, do 17 de decembro, Xeral Tributaria (de agora en diante LGT), polo Regulamento xeral das actuacións e procedementos de xestión e inspección tributaria e de desenvolvemento das normas comúns dos procedementos de aplicación dos tributos (de agora en diante RGAT) e polas normas de organización da Administración Tributaria.

Recentemente a Sala Cuarta do Tribunal de Xustiza da Unión Europea (TXUE ) ditou Sentenza, de data 22 de febreiro de 2024, no asunto C-674/22, en que resolve unha petición de decisión prexudicial exposta sobre a interpretación do Dereito da Unión, de acordo co artigo 267 TFUE, polo Rechtbank Gelderland (Tribunal de Primeira Instancia de Güeldres, Países Baixos), no procedemento que se seguía entre o Concello de Dinkelland, (Países Baixos) e o Ontvanger van de Belastingdienst/Grote ondernemingen, kantoor Zwolle (Organismo de Recadación Tributaria/Grandes Empresas, oficina de Zwolle, Países Baixos), en relación coa denegación, por esta última administración, do aboamento de intereses compensatorios ao Concello de Dinkelland sobre un importe do IVE que lle foi devolto.

A Lei 34/2015, do 21 de setembro, de modificación parcial da Lei Xeral Tributaria 58/2003, do 17 de decembro, incorporou o artigo 95 bis, que habilita á Administración a difundir unha listaxe de incumplidores por débedas ou sancións á Facenda Pública española, e que se configura como unha excepción ao principio xeral de confidencialidade dos datos tributarios.

A Sentenza do Tribunal Supremo número 130/2023, do 2 de febreiro, recurso de casación nº 5225/2020, desestimou o recurso interposto pola Avogacía do Estado contra a Sentenza do 9 de xuño de 2020, ditada pola Sección Sétima da Sala do Contencioso Administrativo da Audiencia Nacional no recurso de apelación nº 69/2019.

Como é sabido, o pasado día 6 de decembro de 2023 publicouse no BOE o Real decreto 1007/2023, do 5 de decembro, polo que se aproba o Regulamento que establece os requisitos que deben adoptar os sistemas e programas informáticos ou electrónicos que soporten os procesos de facturación de empresarios e profesionais, e a estandarización de formatos dos rexistros de facturación; todo iso en desenvolvemento directo da nova letra j) introducida no artigo 29.2.j) da LGT , por medio da lei 11/2021, do 9 de xullo, de prevención e loita contra a fraude fiscal.

As estatísticas tributarias publicadas recentemente permiten empezar a ter unha visión completa do que foi o ano 2023. No último mes coñecéronse os datos de decembro de vendas, emprego e salarios das Grandes Empresas e do comercio exterior, e os datos do cuarto trimestre de vendas, emprego e salarios das Grandes Empresas  e das pemes  societarias. Estas últimas pechan tamén o exercicio para o Observatorio de marxes empresariais. Así mesmo, completouse a información anual na Estatística do Imposto de Matriculación de Vehículos Automóbiles. Falta por coñecer a información sobre a recadación de decembro que, como é habitual, publicarase a finais de marzo.

Nos últimos anos puxose de manifesto a necesidade de dispor de información relativa á transformación que está experimentando a economía debida principalmente á dixitalización. As Administracións Tributarias, conscientes da importancia da información nacional e internacional, van tratando de consensuar modelos de obtención de información que faciliten o intercambio entre Administracións Tributarias.

En calquera ámbito en que se utilice unha linguaxe técnico existe sempre un debate entre a necesaria comprensión que debemos facilitar no receptor e a imprescindible necesidade de precisión que esixe a boa praxe do emisor. O devandito isto, e na medida en que a sociedade éstános esixindo un esforzo de simplificación que mellore a comunicación cos cidadáns, a Axencia Tributaria recolleuo xa como un dos seus obxectivos na planificación estratéxica de 2020-2023.

A misión fundamental da Axencia Tributaria é promover e asegurar a correcta aplicación do sistema tributario. Para cumprir con esta misión, a Axencia debe levar a cabo unha serie de accións que garanten e facilitan o pagamento de débedas tributarias, así como a execución de procedementos de cobramento, tanto para as débedas de natureza tributaria como para outras débedas cuxa xestión foi encomendada á Axencia Tributaria.

Toda a información individual sobre salarios de que dispón a Axencia Tributaria procede da declaración anual informativa das retencións sobre rendementos do traballo e de actividades económicas (modelo 190), de obrigada presentación para os empregadores, sexa cal for o número de empregados, os seus salarios, as súas retencións ou o período do ano en que estes estiveron contratados.

Non é un segredo que nos últimos tempos a Axencia Tributaria acometeu un conxunto de medidas dirixidas a facilitar non só o cumprimento polos cidadáns das súas obrigas tributarias senón tamén o exercicio dos seus dereitos.

O obxectivo estratéxico principal da Axencia Tributaria é mellorar o cumprimento voluntario das obrigas tributarias. Para lograr este obxectivo, implementa unha variedade de medidas, que inclúen educación cívico-tributaria, asistencia e información aos contribuíntes, prevención da fraude tributario e aduaneiro, as actuacións de control a posteriori, o impulso de modificacións normativas antifraude, colaboracións con outros organismos, as relacións cooperativas, etc.

O obxectivo principal que guía as actuacións da Axencia Tributaria é a mellora do cumprimento en período voluntario, aumentando o efecto inducido das súas actuacións de control e diminuíndo o peso dos resultados cuantitativos obtidos nestas actividades.