Débeda xestionada. Indicador V do Plan Estratéxico
A misión fundamental da Axencia Tributaria é promover e asegurar a correcta aplicación do sistema tributario. Para cumprir con esta misión, a Axencia debe levar a cabo unha serie de accións que garanten e facilitan o pagamento de débedas tributarias, así como a execución de procedementos de cobramento, tanto para as débedas de natureza tributaria como para outras débedas cuxa xestión foi encomendada á Axencia Tributaria.
O volume de débeda baixo xestión recadadora da Axencia Tributaria pasa por diversas fases que inflúen na capacidade do seu Departamento de Recadación para abordaras. Estas fases van desde a posibilidade absoluta de xestionaras sen máis limitacións que as que o ordenamento xurídico impón, a débedas cuxa xestión está imitada ou condicionada por factores internos e externos que restrinxen a actividade recadadora en diferentes graos.
Tradicionalmente, distínguese entre débeda "gestionable" e débeda "non gestionable", dependendo das posibilidades que a área de Recadación pode despregar para facer efectivos os créditos. Estas circunstancias proveñen en determinadas ocasións do tipo de débeda e a súa situación (como débedas pendentes no período voluntario ou débedas suspendidas debido a recursos, entre outros). Outras veces derivan da propia situación patrimonial ou financeira do debedor (por exemplo, debedores declarados falido, debedores involucrados en proceso concursal e outro circunstancias), o que afecta á capacidade de xestión das débedas.
As situacións que limitan a xestión recadadora non impiden que a Axencia Tributaria realice outras actuacións. Estas situacións sométense a seguimento, apoiandose nas ferramentas informáticas axeitadas que permiten detectar os cambios nas súas circunstancias e así evitar os riscos que poidan derivarse por descoñecemento destes cambios, ou debido ao transcurso do tempo, como poden ser unha xestión máis lenta ou incluso a prescrición das débedas.
A continuación, preséntase un cadro que mostra a evolución da débeda total pendente coa Axencia Tributaria desde 2015 ata 2022, en millóns de euros.
A finais de 2022, a débeda pendente ascendeu a 40.421 millóns de euros, mantendose en liña cos niveis do ano anterior e sendo case un 18% inferior ao importe rexistrado en 2015. Porén, é importante destacar que a evolución da débeda pendente total non sempre reflicte necesariamente un mellor desempeño da actividade da Axencia Tributaria, xa que pode verse afectada por circunstancias alleas ao seu control.
Por esta razón, considérase fundamental que o quinto indicador previsto no Plan Estratéxico céntrese na débeda "gestionable", sobre a que a capacidade de actuación é plena. O obxectivo é concluír a xestión de toda a débeda gestionable no menor prazo posible, sen deixar de revisar a situación da débeda con xestión limitada coa mesma finalidade. O índice calcúlase relacionando o importe da débeda xestionada con respecto á débeda gestionable en período executivo. Segundo o Plan Estratéxico, este índice debe ser igual ou superior a 0,9. Polo tanto, búscase xestionar polo menos o 90% da débeda gestionable en cada ano.
A pesar da súa utilidade para o seguimento anual, e incluso para períodos máis curtos, como indicador estratéxico que é, o seu exame débese enfocar no longo prazo para obter conclusións máis significativas, xa que permitirá determinar a tendencia cara a onde encamíñase a xestión recadadora de débedas, por comparación con anos anteriores.
En resumo, a débeda xestionada en executiva ascendeu a 30.993 millóns de euros, o que significa que no ano 2022 xestionouse o 92% da débeda gestionable neta en executiva que se situou en 33.677 millóns de euros. Isto demostra unha correcta xestión recadadora da débeda no exercicio 2022.