Zerga eta Aduana Kontroleko Urteko Planaren jarraibide orokorrek erakundeak 2023ko ekitaldian egin beharreko jarduketak xehatzen dituzte, Plan Estrategikoan eta haren gehigarrietan ezarritakoaren ildotik. Zerga-bilketako faseko iruzurraren kontrolari buruzkoa da Zerga Agentziaren jarduketak egituratzen dituzten oinarrietako laugarrena, zerga- eta aduana-iruzurra saihesteko eta haren aurka borrokatzeko, 2020-2023 Plan Estrategikoan ezarritakoa.

Zerga Agentziak hainbat jarduera garatzen ditu Estatuko zerga-sistema eta aduana-sistema aplikatzearen ondoriozko zerga-zorrak eta -zehapenak kobratzeko, bai eta legearen edo hitzarmenaren arabera kudeatzen dituen gainerako baliabide publikoetatik eratorritakoak kobratzeko ere. Hala ere, diru-bilketaren kudeaketa ez da agortzen ordaintzeke dauden zorren kobrantzarekin, baizik eta fase honetan iruzurra prebenitzera eta kontrolatzera bideratutako beste jarduketa batzuetara hedatzen da, zordunen portaeran eragiten dutenak eta diru-bilketaren kudeaketa osoa indartzen dutenak, kontrol zehatzagoarekin.

Iruzurraren prebentzio- eta kontrol-neurriei dagokienez, zerga-bilketako arriskuen ezagutza sakona dute oinarri, zerga-bilketako organoen jardunaren xede izango diren iruzur-ereduak zehazteko aukera ematen baitu, batez ere zordun handiei dagokienez.

Zordunak atzematen jarraituko da, sozietate-eskemez baliatuta, beren jarduera ekonomikoaren kontrola opakotasun-giro batean mantentzen baitute, eta giro hori baliatzen baitute zerga-zorrak ordaintzeke uzteko.

Saltokiko terminalekin (ST) lotutako jarduera espezifikoak areagotuko dira, enbargatzeko moduko ondasunen kokapenarekin batera, besteak beste, kriptoaktiboak eta moneta birtualak eta zordunek Espainiatik kanpo koka ditzaketen ondasunak. Hori guztia Europar Batasunean eta ELGAren esparruan bultzatutako informazio-trukeen ondorioz Zerga Agentziak duen informazioa eraginkortasun handiagoz ustiatzearen alde egin da, zordunen ondasunak aurkitzea ahalbidetzen duten tresna informatikoen laguntzaz.

Zerga Agentziaren kontrol-arloekiko lankidetza-mekanismoak indartzen ari dira, Zerga Agentziaren Ikuskapen Organoek erregularizazio-jarduerak egin behar dituzten zergadunei dagokienez, Ogasun Publikoaren aurkako delituagatik kondenatutako zordunen ondareak bereziki zainduz eta kontrabandoa eginez, zorrak modu eraginkorrean ordaintzen direla bermatzeko neurriak hartu ahal izateko. Neurri horien artean daude erantzukizuna deribatzeko jarduketak eta bide zibilean edo penalean zorrak ordaintzeko ardura izan dezaketen pertsonen ondarearen gaineko kautelazko neurriak hartzea.

Diru-bilketako arriskuak ebaluatzea ahalbidetuko duten tresnen garapena bultzatzearekin batera, bulegoetatik kanpo presentzia handiagoa izango dute diru-bilketako funtzionarioek. Horretarako, bisitak eta pertsonazioak egingo dira jarduketa exekutiboak egiteko eta zorrak kitatzeko borondaterik ezaren zantzuak dituzten zordunei buruzko informazioa lortzeko.

Diru-bilketaren kudeaketa hobetzeko beste neurri bat da sozietate-formen abusuzko erabileretan babestutako itxurazko kaudimengabezien jarraipena egitea, kaudimengabezia zigorgarritzat jo badaitezke eta zerga-bilketako organoen erantzun azkarra eskatzen badute.

Administrazio publikoen arteko lankidetza-mekanismoak ezarriko dira, aldi berean hainbat administraziotan ordainketen hartzekodun eta zordun diren pertsona edo erakundeek zorrak kitatu ahal izan ditzaten administrazio batzuetatik datozen ordainketak beste administrazio batzuetan dituzten zorrei aplikatuz.

Halaber, beharrezko neurriak hartuko dira Europar Batasunaren eremuan elkarrekiko laguntza-eskaerak areagotzeko eta, aldi berean, nazioarteko informazio-trukeak ustiatzeko, EB ez den beste esparru batzuetara zabaltzeko.

Erakunde laguntzaileen bidez kudeatutako sarrerak erregistratzeko eta horien jarraipena egiteko sistema berriak diru-sarrerak berehala ezagutzeko aukera ematen du, eta ondorio positiboak izango ditu borondatezko aldian edo betearazpen-aldian ordaintzeke dagoen zorraren kontrolean.

Barne-eremuan, etendako eta geldiarazitako zorren gaineko kontrola zorroztuko da, eta ebatzi gabe dauden errekurtsoak eta erreklamazioak ebaztea eta epaiak edo erreklamazioak betearaztea bultzatuko da; horrekin batera, bermeen berrikuspena egingo da, horien egokitasuna ziurtatzeko.

Enkante bidezko besterentze-prozesua nabarmen hobetuko da, informazio eta gardentasun gehiagorekin. Horrek lizitatzaileen joan-etorria handitzea eta prozesuak epe laburragoan amaitzea ekarriko du, eta horrek baliabideak eraginkortasun handiagoz erabiltzea ekarriko du.

Azkenik, erantzukizuna deribatzeko akordioen eraginkortasuna baloratzeko, akordio horien irmotasunaren ondoren gertatzen diren diru-sarreren jarraipena egingo da.

Azken batean, diru-bilketaren fasean dauden jarduerak eta prozedurak helburu bikoitz baten ondorio dira: zergadunei zerga-betebeharrak borondatez betetzen laguntzea eta iruzurraren aurka borrokatzea. Iruzurraren kontrolak berekin dakar ordenamendu juridikoak teknika eraginkorrenen bidez kobratzeko gaitzen dituen tresna edo mekanismo guztiak hedatzea, bereziki arriskuak hautemateko eta hautatzeko lanaren bidez, bilketa-iruzurraren jarduera kualifikatuenei tratamendu goiztiarragoa eta egokiagoa ematea ahalbidetuko dutenak.