Irailaren 5eko 16/2022 Legeak (Konkurtso Legearen testu bategina aldatzen duenak), beste berrikuntza garrantzitsu batzuen artean, nabarmen aldatu ditu prebentziozko berregituraketa-esparru nazionalak, Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2019ko ekainaren 20ko 2019/1023 (EB) Zuzentarauaren moldaketaren ondorioz. Zuzentarau hori prebentziozko berregituraketari, zorretatik libratzeari eta desgaitzeei buruzkoa eta berregituraketari, kaudimengabeziari eta zorretatik libratzeari buruzko prozeduren efizientzia handitzeko neurriei buruzkoa da, eta Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2017/1132 (EB) Zuzentaraua aldatzen du, sozietateen zuzenbidearen zenbait alderdiri buruzkoa (berregituraketari eta kaudimengabeziari buruzko zuzentaraua).

Indarrean sartzearen ondorioz, orain arteko judizioz kanpoko mekanismoak (ordainketen judizioz kanpoko akordioa eta birfinantzaketa-akordioa) ezabatu egin dira, eta konkurtso aurreko erakunde bakar batek ordezkatu ditu, berregituraketa-plana deritzonak.

Konkurtso aurreko mekanismo hori dimentsio jakin bateko enpresa- edo lanbide-jarduera bat egiten duten pertsona natural edo juridikoek erabil dezakete (gutxieneko parametro batzuk ezartzen dira langile-kopuruari, negozio-bolumenari eta pasiboaren zenbatekoari dagokienez), eta egungo edo berehalako kaudimengabezia-egoeran edo kaudimengabezia-probabilitatean badaude, eta, aurreko erregimenean ez bezala, zuzenbide publikoko kredituei eragin badiezaieke.

Erregulazio berriak zuzenbide publikoko kredituak lotzeko ezartzen duen moduetako bat da hartzekodun publikoak behartuta egon daitezkeela berregituraketa-plan bat negoziatzen ari den zordunaren enpresa- edo lanbide-jarduerarekin jarraitzeko beharrezkoak diren ondasunak edo eskubideak gauzatzeko edo besterentzeko fasea etetera, gehienez ere hiru hilabeteko epean, epaileak hala erabakitzen badu.

Berregituraketa-planaren proposamena hartzekodun publikoei jakinarazten zaie, baldin eta hartzekodunen kredituak ukituta gera badaitezke, erakunde bakoitzaren egoitza elektronikoan ezarritako zerbitzuaren bidez. Horretarako, Zerga Agentziak zerbitzu berri bat sortu du, eta esteka honen bidez eskura daiteke: Zerga Agentzia: Konkurtso aurreko egoerak.

Berregituraketa-plana bozkatzeko kreditu-motak eratzeari dagokionez – gai hori bereziki garrantzitsua da plan hori onartzeko eta ondoren homologatzeko –, garrantzitsua da nabarmentzea zuzenbide publikoko kredituak bereizita daudela konkurtso-maila bereko moten artean.

Bestalde, kreditu publikoak 16/2022 Legea indarrean sartu aurretik zeuden aurrekonkurtso-akordioetatik kanpo geratzen ziren bitartean, gaur egun, zordunaren eta haren hartzekodunen negoziazioek berregituraketa-planean fruituak ematen badituzte, zuzenbide publikoko kredituei eragin ahal izango zaie, baina honako baldintza gehigarri hauek bete beharko dira:

• Zordunak egiaztatzea zerga-betebeharrak eta Gizarte Segurantzarekikoak egunean dituela, bai epaitegian negoziazioak hasi izanaren jakinarazpena aurkezteko unean, bai berregituraketa-planaren homologazio judiziala eskatzeko unean.

• Dagozkion kredituek bi urte baino gutxiagoko antzinatasuna izatea, sortzapen-datatik negoziazioak hasi izanaren jakinarazpena epaitegian aurkeztu arte zenbatuta.

Aipatutako baldintzak betetzen badira, sartu gabe dauden eta berregituraketa-planaren eraginpean dauden zuzenbide publikoko kredituak oso-osorik ordaindu beharko dira 12 hilabeteko epean, aipatutako plana homologatzeko autoa ematen denetik zenbatzen hasita (epea 6 hilabetekoa izango da kreditu berberei buruzko aldez aurreko atzerapen edo zatikapen bat onartu bada), gehienez ere 18 hilabeteko mugarekin, epaitegiari negoziazioak ireki direla jakinarazten zaion egunetik zenbatzen hasita. Kreditu horien zenbatekoa ezingo da inola ere kendu.

Hala ere, berregituraketa-planaren eraginpeko hartzekodun publikoek plan hori suntsiaraztea eska dezakete, ez-betetzeagatiko kredituei dagokienez. Ez-betetze hori gertatzen da planean bertan aurreikusitako ordainketa-epeak ordaintzen ez direnean, edo plan hori indarrean dagoen bitartean zerga-zor arrunta edo Gizarte Segurantzarena sortzen denean.

Horrez gain, kontuan hartu behar da zer espezialitate eskatzen duen Kreditu Ofizialeko Institutuaren abalekin emandako kredituak berregituratzeko planetan sartzeak. Berme horiek martxoaren 17ko 8/2020 Errege Lege Dekretuaren, COVID-19aren eragin ekonomiko eta sozialari aurre egiteko ezohiko premiazko neurriei buruzkoaren, uztailaren 3ko 25/2020 Errege Lege Dekretuaren eta martxoaren 29ko 6/2022 Errege Lege Dekretuaren bidez eman ziren. Dekretu horien inguruan, 16/2022 Legearen zortzigarren xedapen gehigarrian jasotzen da berariazko arauketa, zeinak kreditu horiek bermatutako zatian barne hartzen dituzten berregituraketa-planei buruzko bozketa Zerga Agentziaren Zerga Bilketa Sailaren baimenaren mende jartzen baitu.