Errenta Kanpainaren bilakaera eta etorkizunerako aurreikuspenak
Errenta-aitorpena aurkeztea da herritar askok beren zerga-betebeharrak burutzeko egin behar duten jarduera nagusia. Zerga Agentziak, horren jakitun, urtero Errenta-kanpaina bat planifikatzen du, non zergaduna arreta-zentroa den; beraz, horren helburu nagusia betebehar hori burutzea errazagoa izatea da, eskatzen dutenei laguntza pertsonalizatua emanez (eskatzen duten moduan, gainera: telefonoz edo aurrez aurre), eta, bestalde, nahi duten zergadunen eskura jartzen dira aitorpena beren kabuz egiteko aukera ematen dieten tresnak. Helburu horrek, eta ez beste batek, beti bultzatu du errenta-aitorpena egiteko laguntza-sistemen etengabeko hobekuntza, eta horrek berekin ekarri du, alde batetik, aitorpena betetzea erraztera bideratutako neurriak hartzea eta, bestetik, urtero aurkezten diren milioika aitorpenen (22 milioi baino gehiago jada) izapideak arintzera bideratutako neurriak hartzea, itzulketak ahalik eta azkarren egin ahal izateko.
Egindako aldaketa bakoitza azterketa sakon batean oinarritzen da. Azterketa hori soziala, funtzionala, teknikoa eta juridikoa da, eta aitorpena egiteko eta aurkezteko moduek etengabeko bilakaera izan dute hari esker. Orain dela 40 urte baino gehiago hasi zen azterketa hori egiten, aurrez inprimatutako inprimakien bidez. Ondoren, «PADRE» laguntza-programa eskuragarri jarri zen, aitorpen-zirriborroa garatu zen, edozein gailutan erabil daitekeen egungo WEB errentaren sistemara iritsi arte.
Hobekuntza horiek, nola ez, aurrerapen teknologikoen eskutik etorri dira, zerga-araudia aplikatzea errazten eta zergaren aitorpena eskuz egiteko zailtasuna gainditzea ahalbidetzen baitute.
Testuinguru horretan (hobetzeko eboluzionatzea), papera kentzearen komenigarritasuna aztertu zen Espainiako zerga-sistemaren funtzionamenduaren erabaki estrategiko gisa, 2012ko Errenta Kanpainan zergadunen % 0,18k bakarrik bete zutela eskuz aitorpena, eta eskura betetako aitorpen horietatik % 60k akatsak zituztela kontuan hartuta (beste azterketa askoren artean). Horrek errekerimenduak eta beharrezkoak ez ziren eragozpenak eragin zion zergadunari, adibidez, kalkulu aritmetikoak, laguntza-programen bidez saihets zitezkeenak, eta horrek zuzenean eragiten zuen legozkiokeen itzulketen atzerapenetan eta administrazio-kargen gehikuntzan.
Hala ere, duela gutxi, hainbat forok honako neurri honen berri eman dute: «Errentan papera kendu berri da». Informazio horiek okerrak dira; izan ere, jada paperean aurkeztu ez zen lehen errenta-kanpaina 2013ko errenta-kanpaina izan zen, hau da, zergadunek PFEZren aitorpenaren inprimakiak eskuz betetzea. Beraz, oraintsuko aldaketa ez da; paperezko aitorpenak 2014an desagertu ziren, 2013ko errenta-kanpainarako, 2013ko ekitaldirako PFEZ eredua onartzen zuen martxoaren 20ko HAP/455/2014 Aginduan ezarritako neurria.
Hurrengo kanpainetan aurrerapenak egin dira urtero errenta aurkezteko laguntza-programa edo galdera-sorta hobetzeko. Informazio- eta laguntza-neurriak eguneratuz joan dira, eta Kanpainan zergadunari laguntzea Kanpainaren ardatz nagusia delako premisarekin landu eta lantzen da.
Aurrerapen edo hobekuntza tekniko horien artean, 2018ko PFEZren kanpainan aurreaitorpena ezabatu zela nabarmendu behar da. Aldaketa horren ondorioz, zergaren zirriborroa edo aitorpena bete ondoren, zergadunak bankuan bertan ordaindu nahi bazuen, dokumentu osoa inprimatu beharrean, sarrera-dokumentua baino ez zuen inprimatu behar. Izan ere, aitorpena une horretan aurkeztuta zegoen, eta, beraz, erakunde laguntzaileek ez diote aitorpena Agentziari bidali behar hark izapidetu dezan.
Errenta Kanpaina antolatzeak bete beharreko laguntza-eskaera orokorrari erantzuten dio, eta, jakina, baita gure adinekoei ere. Izan ere, adinekoekin sentsibilitate berezia dago, eta protokolo bat sinatu da haiei laguntzeko.
Bilakaera guztietan gorabeherak, konpondu beharreko arazoak eta hobetu beharreko alderdiak badaude, eta horiei aurre egiteko jarraitzen da lanean. Herrialde gisa onartu behar ez genukeena (eta ez gertatzea espero dugu) behar bezala funtzionatzen duen sistemak atzera egitea da. Duela hamarkada bat hartu zen papera ezabatzeko aurrerapen handiak hobekuntzak egitera eta eraginkorragoak izatera eraman gaitu, betiere herritarrentzat (kasu honetan, zergadunentzat), guztiok baikara onuragarri.