Saltar ao contido principal
Manual de Tributación de Non Residentes (xullo 2024)

A residencia das persoas físicas

Normativa interna

Normativa: Artigo 6 Lei IRNR

Enténdese que unha persoa física ten a súa residencia habitual en España cando se dea calquera das seguintes circunstancias:

  • Que permaneza en España máis de 183 días durante o ano natural. Para determinar este período de permanencia compútanse as súas ausencias esporádicas, non sendo que acredite a súa residencia fiscal noutro país. No suposto de países ou territorios cualificados como paraíso fiscal(1), a Administración tributaria pode esixir que probe a permanencia no devandito paraíso fiscal durante 183 días no ano natural.

    Para determinar o período de permanencia non se computarán as estancias temporais en España que sexan consecuencia das obrigas contraídas en acordos de colaboración cultural ou humanitaria, a título gratuíto, coas Administracións públicas españolas.

  • Que radique en España o núcleo principal ou a base das súas actividades ou intereses económicos, de forma directa ou indirecta.

Así mesmo, presumirase, agás proba en contrario, que un contribuínte ten a súa residencia habitual en España cando, de acordo cos criterios anteriores, residan habitualmente en España o cónxuxe non separado legalmente e os fillos menores de idade que del dependan.

Ademais, as persoas físicas de nacionalidade española que acrediten a súa nova residencia nun paraíso fiscal(1), seguirán tendo a condición de contribuíntes polo Imposto sobre a Renda das Persoas Físicas, tanto no período impositivo en que efectúen o cambio de residencia como nos catro períodos impositivos seguintes.

Unha persoa física será residente ou non residente durante todo o ano natural xa que o cambio de residencia non supón a interrupción do período impositivo.

Nota(1): Con efectos desde o 11 de xullo de 2021, as referencias efectuadas a paraísos fiscais enténdense efectuadas á definición de xurisdición non cooperativa (Anexo IV ) (Volver paraíso fiscal)(Volver nova residencia)

Supostos especiais

Teñen a consideración de contribuíntes do IRPF as persoas físicas de nacionalidade española, o seu cónxuxe non separado legalmente e fillos menores de idade, que teñan a súa residencia habitual no estranxeiro, pola súa condición de:

  • Membros de Misións diplomáticas españolas, comprendendo tanto ao xefe da misión como aos membros do persoal diplomático, administrativo, técnico ou de servizos da mesma.

  • Membros das Oficinas consulares españolas, comprendendo tanto ao xefe das mesmas como ao funcionario ou persoal de servizos a elas adscritos con excepción dos vicecónsules honorarios ou axentes consulares honorarios e do persoal dependente das mesmas.

  • Titulares de cargo ou emprego do Estado español como membros das delegacións e representacións permanentes acreditadas ante organismos internacionais ou que formen parte de delegacións ou misións de observadores no estranxeiro.

  • Funcionarios en activo que exerzan no estranxeiro cargo ou emprego oficial que non teña carácter diplomático ou consular.

Non obstante, estes supostos non serán de aplicación cando:

  1. As persoas relacionadas anteriormente non sexan funcionarios públicos en activo ou titulares de cargo ou emprego oficial e tivesen a súa residencia habitual no estranxeiro con anterioridade á adquisición de calquera das circunstancias antes mencionadas.

  2. No caso do cónxuxes non separado legalmente ou fillos menores de idade, cando tivesen a súa residencia habitual no estranxeiro con anterioridade á adquisición polo cónxuxe, o pai ou a nai, das condicións enumeradas anteriormente.

Convenio e dobre residencia

Nos convenios para evitar a dobre imposición subscrita por España, para definir unha persoa como residente dun Estado, faise remisión á lexislación interna de cada Estado. Tendo en conta que cada Estado pode establecer criterios distintos, dous Estados poden coincidir en considerar unha persoa residente.

Nestes casos, os convenios establecen, con carácter xeral, os seguintes criterios para evitar que unha persoa sexa considerada residente nos dous Estados:

  1. Será residente do Estado onde teña unha vivenda permanente á súa disposición.

  2. Se tivese unha vivenda permanente á súa disposición en ambos os dous Estados, considerarase residente do Estado co que manteña relacións persoais e económicas máis estreitas (centro de intereses vitais).

  3. Se así non puidese determinarse, considerarase residente do Estado onde vivo habitualmente.

  4. Se vivise habitualmente en ambos os dous Estados ou non fixéseo en ningún deles , considerarase residente do Estado de que sexa nacional.

  5. Se, por último, fóra nacional de ambos os dous Estados, ou de ningún, as autoridades competentes resolverán o caso de común acordo.

Acreditación da residencia fiscal

A residencia fiscal acredítase mediante certificado expedido pola Autoridade Fiscal competente do país de que se trate. O prazo de validez dos devanditos certificados esténdese a un ano.

Unha persoa pode ter permiso de residencia ou residencia administrativa nun Estado e non ser considerada residente fiscal no mesmo.