Cando presentan os contribuíntes as súas declaracións de renda?
Nos próximos días finalizará a campaña de renda de 2024. A campaña comezou o 12 de marzo coa apertura da posibilidade de solicitar o número de referencia. Unha semana despois podíase acceder aos datos fiscais e o día 2 de abril xa foi posible a presentación das declaracións a través da aplicación Renda WEB.
O seguimento dos resultados da campaña pódese facer a través de distintas vías. En primeiro lugar, dáse información puntual da evolución da presentación das declaracións e, en particular, da realización das devolucións solicitadas nas Notas de prensa. Por outra banda, os informes mensuais de recadación inclúen desde o mes de maio un apartado onde se segue a campaña en relación cos ingresos e as devolucións realizadas ata o mes correspondente e analízase o ritmo co que se están executando as devolucións e efectuando os ingresos. No informe anual posterior a campaña ponse no contexto do conxunto do IRPF e, finalmente, a Estatística dos declarantes do IRPF recolle toda a información detallada das declaracións presentadas para cada exercicio (en breve publicaranse os resultados referidos ao ano 2023).
Unha pregunta que resulta de interese é cando presentan os contribuíntes as súas declaracións: fano todos ao final?, preséntanse as declaracións con resultado favorable moito antes?, espéranse ata os últimos días da campaña as persoas ás que a declaración lles sae a pagar? Unha resposta rápida a todas estas preguntas sería que se dan os comportamentos esperados a priori (por exemplo, as declaracións que hai que devolver preséntanse antes que as que teñen resultado a ingresar), pero as diferenzas son menores de que se podería supor. Ademais, a pauta de presentación das declaracións mostrouse, en xeral, bastante estable ao longo do tempo, aínda que dentro dunha lixeira propensión a adiantar o momento da presentación.
Aínda que cando se fai o seguimento no día a día parece que os resultados dun ano e outra nada teñen que ver, unha vez que se contemplan as campañas con máis perspectiva, a conclusión á que se chega é que a presentación das declaracións segue un patrón moi parecido todos os anos, con independencia do crecemento tendencial das declaracións ou do feito de que entre un ano e outro os importes que hai que ingresar ou a devolver poidan ser moi diferentes. Sirva como exemplo este primeiro gráfico en que figura a porcentaxe das declaracións presentadas no último oito campañas divididas nos tres meses en que discorreron as mesmas.

O gráfico recolle o porcentaxe de declaracións presentadas en abril, maio e xuño (que inclúe os primeiros días de xullo para ter en conta os anos en que a campaña terminou un pouco máis tarde por motivos de calendario). Como se pode ver, existen oscilacións, pero cunha variabilidade reducida. Loxicamente as maiores diferenzas prodúcense en abril que é o mes máis afectado polo calendario. Así, é posible encontrar campañas en que a presentación se iniciou o 1 de abril (2020) e outras o 11 de abril (2023), co engadido de que nalgúns destes anos a Semana Santa tivo lugar en plena campaña (2019, 2020, 2022 e 2025). Dentro da estabilidade sinalada, pódese ver unha lixeira tendencia, visible sobre todo cos datos de xuño, a adiantar a presentación das declaracións.
A estabilidade non só obsérvase nos datos agregados a nivel mensual, senón tamén cando se calculan estes mesmos porcentaxes en termos diarios. A seguinte gráfica mostra o porcentaxe de declaracións presentadas en cada un dos días da campaña do ano pasado.

O patrón é claro: un número elevado de presentacións nos primeiros días para estabilizarse algo por debaixo do 1 %nos seguintes e tomar unha tendencia crecente ata final de campaña. Incluso dentro das semanas pódese ver que, recorrentemente, hai unha maior presentación na primeira parte e diminúe de forma drástica na fin de semana. É a pauta que se aprecia todos os anos. No seguinte gráfico compárase o ano 2024 do gráfico anterior (serie azul) co acontecido en 2020 (serie laranxa). Resultados similares encóntranse no resto de campañas.

Loxicamente, os ritmos de presentación non son iguais nas declaracións con solicitude de devolución ou con resultado a ingresar ou cero. Nos seguintes gráficos móstrase a mesma información que ofrecía o gráfico inicial, pero agora coa desagregación segundo o signo do resultado da declaración.



Como era de esperar, as declaracións que hai que ingresar mostran unha maior acumulación na última parte da campaña, pero este efecto non é tan acusado como se podería presumir. O devandito doutra forma, as persoas ás que lles resulta a pagar non esperan de forma abrumadora ata o último momento; pola contra, máis do 40 %presentan a súa declaración nos dous primeiros meses de campaña. E algo parecido cabe dicir das declaracións a devolver: non se presentan canto antes, senón que se reparten de forma case uniforme nos tres meses. En calquera caso, en todos os resultados obsérvase a comentada tendencia a adiantar a presentación.