A publicación a finais de xuño da Estatística dos declarantes do IRPF é o punto de partida dunha sucesión de publicacións relacionadas con esta declaración (nesta entrada da newsletter pódese ver toda a constelación de estatísticas derivadas deste modelo).

Desde o punto de vista da información ligada ao territorio, a estatística dos declarantes mostra os datos sos a nivel nacional e autonómico; de feito, habería que pensar nela como 16 estatísticas (a nacional e as 15 estatísticas das Comunidades Autónomas do Réxime Fiscal Común). Pero uns meses despois da súa publicación tamén se dispón da información con desagregación municipal (Estatística dos declarantes do IRPF por municipios ) e inframunicipal (Estatística dos declarantes do IRPF por municipios dos maiores municipios por código postal ).

A profusión de datos que ofrecen estas estatísticas permite múltiples análises, tanto transversais como ao longo do tempo (a serie comeza en 2013), pero, se hai que sintetizar en dous elementos os resultados principais, serían os seguintes: a persistencia das cidades con maior e menor renda, e o distinto patrón que teñen as rendas segundo o tamaño do municipio. A edición das estatísticas municipais de 2023 confirma estes dous trazos.

Canto ao primeiro, xa o ano pasado (ver aquí ) mostrábase a evolución das seis cidades con maior e menor renda desde 2013, constatando que varios deses seis municipios mantivéranse arriba ou embaixo do ránking neses anos. En 2023 a situación é similar, como se pode ver no seguinte cadro.

No cadro pódese calcular tamén a distancia entre uns e outros. A renda media dos seis primeiros está arredor dos 70.000 euros, mentres que nos seis últimos non chega aos 14.500. Esa distancia redúcese se se considera a renda mediana (a renda que deixa á metade da poboación do municipio por riba e á outra metade por debaixo). A ratio media/mediana é unha medida da desigualdade da distribución da renda dentro de cada municipio, tamén, loxicamente, máis grande canto maior é a renda. O seguinte gráfico (aquí  pódese consultar o detalle) mostra os municipios onde se encontran as maiores desigualdades entre códigos postais dentro da mesma localidade.

O fenómeno da persistencia na clasificación pódese ver tamén analizando a distancia entre o municipio con maior e menor renda e a renda media total ao longo do tempo. É o que se fai nos dous gráficos que figuran a continuación.

O primeiro dos gráficos corresponde a Pozuelo que só en 2018 cedeu a súa primeira posición da clasificación. Desde 2016 a súa renda media é arredor de 2,8 veces a renda media total. O segundo gráfico reflicte a situación ao longo do tempo de Benamargosa que en 2023 foi o municipio situado en última posición. Tamén se pode observar certa estabilidade arredor do 0,5, isto é, que nos últimos 11 anos a renda media en Benamargosa foi aproximadamente a metade que a do conxunto de municipios.

O segundo elemento que resume os resultados destas estatísticas é a diferente composición das súas rendas. No gráfico seguinte móstrase a distribución da renda bruta segundo as distintas fontes de renda (traballo, capital e empresa) polo tamaño do municipio.

Destaca especialmente a acumulación de rendas do capital (mobiliario, inmobiliario e ganancias patrimoniais) nas seis cidades con máis de 500.000 habitantes, algo que xa se sinalaba o ano pasado  ao comentar os resultados das seis cidades con máis renda, subliñando como esa acumulación de rendas do capital fórase incrementando co paso dos anos. Este distinto patrón entre municipios non é máis que outra forma de ver un fenómeno que se observa cando se analiza a distribución por decilas dos declarantes do IRPF. Esta distribución pódese analizar cos datos contidos no ficheiro DistribucionesIRPF que se ofrece co Informe Anual de Recadación Tributaria. Os resultados do exercicio 2023 figuran neste último gráfico.